Wat is veerkracht?
Je kunt op heel veel manieren naar veerkracht kijken. Vanuit de persoonlijkheid bekeken wordt een ‘sterke’ of ‘veerkrachtige’ persoon door vier kenmerken bepaald:
1) Eigenheid en zelfvertrouwen: veerkrachtige mensen weten goed wie ze zijn en staan stevig in hun schoenen. Ze hebben zelfvertrouwen en kunnen goed omgaan met hun gevoelens.
2) Zichzelf sturen: veerkrachtige mensen weten wat ze willen en waar ze naartoe willen in hun leven. Ze zetten door, ook als het soms tegenvalt en ze niet meteen hun doelen bereiken.
3) Verbonden met anderen: veerkrachtige mensen voelen zich verbonden met anderen, ze kunnen goed vrienden maken en houden en hebben voldoende vertrouwen in anderen
4) Afstemmen op anderen: veerkrachtige mensen kunnen rekening houden met gevoelens van anderen, ze staan open voor de visie van anderen en snappen dat wat ze doen, ook effect heeft op anderen.
Kun je zelf je veerkracht versterken?
Je veerkracht versterk je niet van de ene op de andere dag. Dat is ook niet zo met je lichamelijke immuniteit. Hieronder vind je wel enkele tips waarmee je aan de slag kan.
- Sta stil bij wat je voelt: emoties zijn signalen. Als je verdrietig bent, betekent dat vaak dat je iets mist. Als je bang bent, voel je je vaak bedreigd en als je boos bent, is dat vaak het teken dat je niet akkoord gaat met bepaalde zaken. Er is met andere woorden niets raars of geks aan emoties, integendeel. Zonder emoties loop je gevaar, voel je geen liefde of laat je over je heen lopen. Het is belangrijk die signalen niet weg te stoppen. Als je merkt dat je emotioneel op iets reageert, sta daar dan bij stil. Neem de tijd om de gebeurtenissen even terug te spoelen en te begrijpen waar je zo door geraakt was en wat die gevoelens je willen zeggen. Schrijf het eventueel voor jezelf op: 1) wat gebeurde er; 2) wat ging er door mijn hoofd (gedachten en gevoelens) en 3) hoe reageerde ik uiteindelijk vanuit die gedachten en gevoelens (gedrag)?
- Sta stil bij je behoeftes: bij mensen is het vaak lastig om op basis van wat ze aan de buitenkant laten zien, iets af te leiden over wat ze willen. Je kunt dus vaak niet zomaar verwachten dat anderen jouw behoeftes kunnen lezen. Soms gaan mensen zelfs iets uitstralen wat de kans verkleint dat ze krijgen wat ze willen. Bijvoorbeeld: als je wilt dat iemand naar je luistert, maar je terugtrekt en wacht tot ze op je afstappen, is de kans groot dat anderen niet gaan denken dat je deze behoefte hebt. Sta dus – zeker als je je gefrustreerd of geïrriteerd voelt – stil bij wat je eigenlijk zelf wilt en breng dat duidelijk over.
- Sta stil bij jouw eigen waarden: met waarden bedoelen we: datgene wat écht belangrijk voor je is. Waarden kunnen bijvoorbeeld zijn: betrouwbaar zijn, zorgzaam zijn, respect tonen. Pubers verliezen soms hun waarden uit het oog, bijvoorbeeld omdat ze zich onder druk voelen staan van een groep. Als je te lang dingen doet die eigenlijk ingaan tegen je eigen waarden, kan je daar somber van worden. Sta daarom geregeld bewust stil bij wat écht belangrijk is voor jou en of je je leven leidt in overeenstemming met die waarden.
- Ga na of je invulling van wat anderen zouden bedoelen, wel klopt: soms doen anderen iets, wat een vervelend effect op je heeft. Je kunt dan geneigd zijn om te denken dat ze dat ook zo bedoeld hebben. Bijvoorbeeld: iemand vergeet een afspraak en dat voelt aan alsof hij/zij je niet belangrijk vindt. Het effect (het gevoel niet belangrijk te zijn) hoeft natuurlijk niet per se de reden te zijn waarom deze persoon de afspraak is vergeten. Er kunnen ook andere redenen zijn (bv. dat er iets dringends aan de hand was in het leven van deze persoon). Behoed jezelf om te snel conclusies te trekken over de redenen achter het gedrag. Stel je bijvoorbeeld de vraag of dit iets is wat je kent van deze persoon (In dit geval: is hij/zij iemand die in het verleden vaker heeft ‘bewezen’ dat hij/zij mij niet belangrijk vindt?). Is dit niet zo, dan is de kans groot dat het ook nu niet het geval is en er andere redenen spelen.
- Maak goede keuzes op het gebied van vrienden: de keuze van juiste vrienden is erg belangrijk. Soms kiezen jongeren vrienden omdat die een bepaald aanzien hebben, terwijl ze zich eigenlijk niet zo prettig voelen in het contact. Dat zijn vaak niet zo’n goede keuzes. Sta stil bij wat voor persoon jij bent en welke types van vrienden bij je passen.